Maandelijks preventienieuws: alcoholverslaving

Netwerk

24 januari 2025

Maandelijks preventienieuws: alcoholverslaving

Alcoholgebruik wordt vaak gezien als een individueel probleem, maar hangt in feite nauw samen met de sociale dynamiek. Doordat alcohol de remmen losmaakt tijdens momenten van samenzijn en feestvieren, werkt het als een ‘sociaal glijmiddel’. Alcohol is echter nog steeds schadelijk en kan tot meer dan 200 lichamelijke en geestelijke problemen en allerlei risicovol gedrag leiden1.

Om deze kwestie aan te pakken moet dan ook worden ingegrepen in de sociale context, binnen het gezin of in het uitgaansleven.2 In 2023 heeft België daarom een interfederale strategie ingevoerd die focust op de gezondheid, maar ook rekening houdt met de sociale en omgevingsfactoren. Die aanpak moet nu verder uitgediept en in de praktijk gebracht worden.

 

Aandachtspunten voor professionals

Om het doelpubliek beter te ondersteunen is een aanpak nodig voor zowel de individuele als de collectieve dimensies van overmatig alcoholgebruik. Dat impliceert:

  • Actief en met open geest luisteren: Kiezen voor een persoonsgerichte aanpak die rekening houdt met de specifieke behoeften en algemene situatie (sociaal, cultureel, financieel enz.). Samen met de personen in kwestie een gepersonaliseerd zorg- of ondersteuningstraject uitwerken, met respect voor hun tempo en prioriteiten.
  • Een algemene en interdisciplinaire aanpak: De sociale, psychologische en omgevingsfactoren analyseren die het alcoholgebruik beïnvloeden. Samenwerken met uiteenlopende professionals (psychologen, opvoeders, artsen enz.) om een gecoördineerde aanpak te garanderen. Op de hoogte blijven van de beschikbare hulpbronnen en diensten om doeltreffend te kunnen doorverwijzen.
  • Toegangsdrempels verlagen: Administratieve, financiële en taalbarrières voor de toegang tot zorg identificeren en wegnemen. Inclusieve oplossingen op maat aanreiken om in te spelen op de behoeften van alle lagen van de bevolking.
  • Adequate bewustmaking en voorlichting: Cultureel aangepaste educatieve hulpmiddelen en initiatieven gebruiken afgestemd op verschillende groepen of gemeenschappen, en culpabiliserende of stigmatiserende taal vermijden.
image-actu